Bilim insanları, 75 bin yıl önce Kaba Taş Çağı’nda yaşadığı tahmin edilen bir dişi Neandertal’in hayattayken nasıl göründüğüne ilişkin 3 boyutlu bir modelleme yaptı.
BBC’nin haberine göre, araştırmacılar Irak’taki Şanidar Mağarası’nda bulunan kafatası kemiklerini bir araya getirdikten sonra 3D teknolojisinin yardımıyla yeniden şekillendirdi.
Yeniden şekillendirilen temsili yüz, küresel bir dijital yayın platformundaki belgeselde yer aldı.
1950’li yıllarda, 40 bin yıl önce soyu tükenen Neandertallere ait 10 iskeletin bulunduğu Şanidar Mağarası’na 2015’te yeniden davet edilen bir grup İngiliz uzman, omurga, omuzlar, kollar ve eller de dahil olmak üzere bireyin üst vücudunun çoğunu içeren “Şanidar Z” olarak adlandırılan yeni bir iskeletle karşılaştı.
Araştırmacılar, Irak’taki Eski Eserler Dairesinin izniyle kafatası parçalarını Birleşik Krallık’a getirmesinin ardından kemiklerin ayrıştırılması, sağlamlaştırılması ve tekrar bir araya getirilmesi gibi zahmetli bir sürecin başladığını ve karmaşık yapıdaki kafatasının tamamlanmasının bir yıldan uzun sürdüğünü aktardı.
Cambridge Üniversitesinde profesör olarak görev yapan ve Şanidar’daki yeni kazı çalışmalarına öncülük eden Graeme Barker, “Kafatasının o noktadan şu an gördüğünüz noktaya gelişi kayda değer bir yolculuk. Bir arkeolog olarak bazen yaptığınız işten bıkkınlık duyabilirsiniz ancak arada sırada geçmişe dokunduğunuz gerçeğiyle yüzleşiyorsunuz. Bunun ne kadar olağanüstü olduğunu unutuyoruz.” ifadelerini kullandı.
Yeniden şekillendirilen kafatası yüzey taramasından geçirildikten sonra 3D baskısının, Hollandalı sanatçılar Adrie ve Alfons Kennis tarafından yapıldığı belirtildi.
Araştırmacılar, leğen kemiği olmadığı için diş minesinde bulunan ve kadın genetiğiyle ilişkili olan bazı baskın proteinlere ve iskeletin boyutuna dayanarak buluntuların bir kadına ait olduğu fikrine ulaştı.
75 bin yıl önce Kaba Taş Çağı’nda yaşadığı tahmin edilen kadının, neredeyse köklerine kadar aşınmış dişlerinden dolayı 40’lı yaşlarının ortasında öldüğü tahmin ediliyor.
Ayrıca Cambridge Üniversitesinde tarih öncesi yaşamı bilimsel kanıtlara göre tasvir etme üzerine çalışmalarda bulunan Emma Pomeroy, “Bazı enfeksiyonlar ve diş eti hastalıkları gibi diş sağlığının kötü olduğuna dair belirtiler var. O dönemde, yaşamının doğal sonuna yaklaştığını düşünüyorum.” yorumunu yaptı.
